ΕΡΕΥΝΑ: ΕΛΑΣΤΙΚΑ ΜΟΤΟΣΥΚΛΕΤΩΝ

Δεν είναι όσο πολυδιαφημισμένα είναι άλλα μέρη της μοτοσικλέτας, όμως η σημασία τους στην οδήγηση και την ασφάλεια είναι τεράστια και απαιτείται μεγάλη προσοχή κατά την επιλογή και φροντίδα τους.

Σκεφτείτε το λίγο. Τα ελαστικά είναι το μοναδικό μέρος της μοτοσικλέτας που έχει επαφή με την άσφαλτο. Είναι αυτά που πρωτίστως την κρατούν όρθια, της επιτρέπουν να στρίψει και να πάρει κλίση, να προχωρήσει και να σταματήσει. Αυτό σημαίνει πως ένα φθαρμένο ή ακατάλληλο ελαστικό μπορεί να επηρεάσει ολόκληρη τη συμπεριφορά της μοτοσικλέτας, πολλές φορές με επικίνδυνα - ακόμη και ολέθρια -αποτελέσματα. Αντίθετα, η σωστή επιλογή ελαστικών και ο συχνός έλεγχος διατηρούν σε υψηλά επίπεδα την οδική συμπεριφορά της μοτοσικλέτας. Όσα κακά, λοιπόν, μπορούν να προκύψουν από τη χρήση ενός φθαρμένου ή ακατάλληλου ελαστικού, τόσα ακόμη καλά μπορούν να προκύψουν από ένα ζευγάρι προσεκτικά επιλεγμένων και σε άριστη κατάσταση ελαστικών, στην ασφάλεια, την οδική συμπεριφορά, ακόμη και την οικονομία σε κατανάλωση μιας μοτοσικλέτας. Για το λόγο αυτό, στις σελίδες που ακολουθούν, θα μάθετε όλα όσα χρειάζεται για τα ελαστικά.

Για τους τύπους, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους, τη σωστή επιλογή και τη σωστή συντήρηση των σημαντικότερων ίσως αναλώσιμων ανταλλακτικών πάνω στη μοτοσικλέτα.

Τύποι Ελαστικών:

Off Road-MX

Αφορούν χωμάτινη, κυρίως αγωνιστική οδήγηση, για μοντέλα enduro και motocross. Χαρακτηριστικά τους είναι η ύπαρξη τακουνιών στο πέλμα για αυξημένη πρόσφυση στο χώμα, καθώς και η αντοχή στη σκληρή χρήση.

Ανάλογα την πυκνότητα και τη σκληρότητα των τακουνιών, είναι κατάλληλα για πιο μαλακά ή πιο ξερά εδάφη.

On-Οff

Τα συγκεκριμένα ελαστικά απευθύνονται στις αντίστοιχες μοτοσικλέτες, για χρήση ασφάλτινη και χωμάτινη. Ανάλογα τη χάραξή τους, παρουσιάζουν μεγάλη διαφοροποίηση σε ό,τι αφορά τα ποσοστά χρήσης ασφάλτου-χώματος.

Street

Πρόκειται για ελαστικά δρόμου. Σε αυτήν την κατηγορία υπάρχουν μεγάλες διαφοροποιήσεις, οι οποίες κυρίως αφορούν στην αναλογία μεταξύ αντοχής στη φθορά, τη διάρκεια ζωής και το καλό κράτημα.

Supersport

Το ζητούμενο στα ελαστικά αυτής της κατηγορίας είναι η άριστη συμπεριφορά στην πολύ γρήγορη, sport οδήγηση. Υπάρχουν ελαστικά χωρίς χάραξη (slick) αποκλειστικά για χρήση πίστας, καθώς και άλλα για ασφάλτινη χρήση, για γρήγορη οδήγηση. Απευθύνονται σε supersport μοτοσικλέτες μεγάλου κυβισμού με μεγάλη ιπποδύναμη.

Touring

Κυριότερα χαρακτηριστικά των touring ελαστικών είναι η αντοχή στη φθορά και η διάρκεια στο χρόνο, πάντα σε συνδυασμό με καλή πρόσφυση. Ο σκελετός τους είναι ιδιαίτερα ανθεκτικός, καθώς έχει να αντιμετωπίσει το βάρος της μοτοσικλέτας, των αναβατών, αλλά και των αποσκευών που θα μεταφέρουν. Και όλα αυτά, χωρίς να στερήσει από τον αναβάτη την οδηγική απόλαυση.

Πώς αξιοποιούνται τα χρησιμοποιημένα ελαστικά Η αποσύνθεση των ουσιών από τις οποίες αποτελείται ένα ελαστικό είναι χρονοβόρα και επιβλαβής για το περιβάλλον. Δυστυχώς, όμως, παρατηρείται ενίοτε η παράνομη ρίψη τους στο περιβάλλον ή ακόμη και η ανεξέλεγκτη καύση τους, με αποτέλεσμα να προκαλούνται σοβαρά προβλήματα για την ανθρώπινη υγεία, αφού απελευθερώνονται βλαβερές ουσίες, όπως υδρογονάνθρακες, βενζόλιο και άλλες ουσίες με καρκινογόνες ιδιότητες. Για το λόγο αυτό, πολλές χώρες αποφάσισαν την ταφή των χρησιμοποιημένων ελαστικών. Όμως, και αυτός ο τρόπος απέτυχε, αφού αφʼ ενός δεν υπήρχε αρκετός χώρος και αφʼ ετέρου μολύνονταν ζωντανοί οργανισμοί και το υπέδαφος. Έτσι, οδηγηθήκαμε στην ανακύκλωση των ελαστικών για την προστασία του περιβάλλοντος. Μάλιστα, οι εισαγωγείς των ελαστικών έχουν (ατομικά ή σε συνεργασία με άλλους), την ευθύνη εναλλακτικής διαχείρισης των ελαστικών, να οργανώνουν, δηλαδή, τη συλλογή, μεταφορά, προσωρινή αποθήκευση, επαναχρησιμοποίηση και αξιοποίηση των μεταχειρισμένων ελαστικών οχημάτων, ώστε μετά την επαναχρησιμοποίηση ή αξιοποίησή τους, να επιστρέφουν στην αγορά.

Τα ελαστικά, μετά τη χρήση τους...

* Είτε αναγομώνονται (στα φορτηγά) και επαναχρησιμοποιούνται

* Είτε οδηγούνται σε τσιμεντοβιομηχανίες, για να χρησιμοποιηθούν ως εναλλακτικό καύσιμο σε ειδικά διαμορφωμένες εγκαταστάσεις, εφʼ όσον ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της νομοθεσίας περί εκπομπών αερίων αποβλήτων, που προέρχονται από καύση

* Είτε παραδίδονται σε αδειοδοτημένες και εγκεκριμένες εγκαταστάσεις για κοπή, τεμαχισμό, κοκκοποίηση, με στόχο τη χρήση του ελαστικού τρίμματος ως πρόσθετου σε ασφαλτοτάπητες για δρόμους, αεροδρόμια ή άλλες εγκαταστάσεις.

Τεχνολογίες ελαστικών

* LC: Ελαστικό με τρία στρώματα γόμας.

DBC: Τεχνολογία που αξιοποιεί την κατασκευή διπλής ζώνης.

* D C.T.D.M.: Χάρη στον αυτοματοποιημένο σχεδιασμό της συγκεκριμένης τεχνολογίας, είναι δυνατή η τρισδιάστατη προσομοίωση της απόδοσης του ελαστικού.

* DAC: Αναπτυγμένη από τη Bridgestone, η τεχνολογία DAC (Dual Aligned

Compound) επιτρέπει τον έλεγχο της ευθυγράμμισης των μορίων σε μια γόμα.

* MS Belt: Ο σκελετός κατασκευάζεται από ένα συνεχές νήμα Kevlar ή ατσαλιού και βρίσκεται τυλιγμένος κάτω από την επιφάνεια του πέλματος.

Πρόκειται για ευρεσιτεχνία της Bridgestone.

* ΟBF: Η συγκεκριμένη τεχνολογία αξιοποιείται προκειμένου να επιτευχθεί η δημιουργία του ιδανικού πλευρικού προφίλ.

* SACT: H συγκεκριμένη τεχνολογία βασίζεται στην ύπαρξη δύο ξεχωριστών μιγμάτων γόμας στο ίδιο πέλμα.

* ΜX/ CAP & BASE: Άλλη μια ειδική τεχνολογία της Bridgestone, η συγκεκριμένη προορίζεται για μοντέλα ΜΧ. Το πέλμα του ελαστικού κατασκευάζεται από δύο διαφορετικά μίγματα καουτσούκ και η γόμα επιφάνειας από σκληρό μίγμα.

* 5LC: Τεχνολογία με πέντε στρώματα γόμας.

* Silica Rich: Η γόμα είναι ενισχυμένη με ενώσεις πλούσιες σε πυρίτιο.

* DTC: Συνδυάζει ένα μίγμα μεσαίας σκληρότητας γόμας στο κέντρο και μαλακής γόμας στους ώμους.

* HTSPC: Το νήμα ατσαλιού του σκελετού είναι κατασκευασμένο από πέντε ίνες.

* Narrow Fly: Ο σκελετός διαθέτει σημαντικά μειωμένες σε πλάτος πτυχές.

* Bias Tire: Ο σκελετός επικαλύπτεται, ανάλογα με τις προδιαγραφές ταχύτητας και φορτίου, με δύο ή περισσότερα στρώματα ινών.

* MBS: Ο σκελετός επικαλύπτεται από δύο ή περισσότερα στρώματα που διασταυρώνονται.

* MBS - Radial: Διαφέρει από το MBS, όσον αφορά στη δομή του σκελετού, ο οποίος είναι ακτινωτός.

* ΕΡΤ: Χάρη σε αυτή την ευρεσιτεχνία της Pirelli, το υλικό του ελαστικού προσαρμόζεται με τις δεδομένες συνθήκες και προσφέρει την κατάλληλη επιφάνεια επαφής με το οδόστρωμα.

Ημερομηνία κατασκευής του ελαστικού

Η ημερομηνία κατασκευής του ελαστικού αναγράφεται στο πλάι και αποτελείται από τέσσερις διαδοχικούς αριθμούς. Οι δύο πρώτοι φανερώνουν την εβδομάδα και οι δύο τελευταίοι το έτος παραγωγής του ελαστικού. Για παράδειγμα, ο αριθμός 2711, σημαίνει ότι το ελαστικό κατασκευάστηκε την 27η εβδομάδα του 2011.

Ο εφευρέτης του ελαστικού

Tο 1846, ο Robert William Thomson, μηχανικός σιδηρόδρομου από τη Σκοτία, κατασκεύασε και κατοχύρωσε μια νέα εφεύρεση, τον «τροχό αέρα».

Η εφεύρεση αυτή αποτελούταν από ένα είδος σωλήνα, κατασκευασμένου από έναν αριθμό στρωμάτων από εμπλουτισμένο καμβά και καλυμμένου με ελαστικό υλικό. Το υλικό αυτό ενισχύθηκε με τη μέθοδο του βουλκανισμού και καλύφθηκε με δέρμα. Μερικά χρόνια αργότερα, το 1888, ο John Boyd Dunlop (o οποίος ήταν χειρούργος κτηνίατρος!) συνέλαβε την ιδέα ενός τροχού που θα ήταν κατασκευασμένος από δέρμα, ελαστικό και αέρα. Αυτό το... πρωτόγονο ελαστικό (το οποίο ουσιαστικά αποτελούσε τον τροχό του οχήματος, αφού δε μπορούσε να αφαιρεθεί ξεχωριστά) χρησιμοποιήθηκε εκτεταμένα σε ποδήλατα και γνώρισε τεράστια επιτυχία. Το 1891, τέλος, τα αδέρφια Andre και Edouard Michelin δημιούργησαν το αφαιρούμενο ελαστικό, το οποίο θεωρείται ο πρόγονος του σημερινού ελαστικού.

«Διαβάστε» το ελαστικό

Στο προφίλ ενός ελαστικού υπάρχουν αρκετές ενδείξεις και πολλά νούμερα που μαρτυρούν αρκετά «μυστικά» για την ποιότητα, την ηλικία και την αντοχή του ελαστικού. Σας μεταφράζουμε, λοιπόν, τις άγνωστες σε πολλούς αυτές λέξεις, ώστε να γνωρίζετε τα πάντα για τα ελαστικά που φορά η μοτοσικλέτα ή το scooter σας.

1. Κατασκευαστής

2. Χώρα έγκρισης του ελαστικού

3. Κωδικός έγκρισης ECE

4. Ένδειξη μέγιστης πίεσης

5. Κωδικός έγκρισης DOT

6. Ημερομηνία παραγωγής

7. Στρώματα και υλικό ελαστικού

8+9. Όνομα ελαστικού

10. Τυπολογία κατασκευής

Όλες οι απαραίτητες πληροφορίες πάνω στο ελαστικό 

11. Πλάτος του πέλματος σε χλστ.

12. Ύψος προφίλ του ελαστικού (ποσοστό αναλογίας του μεγέθους του πλαϊνού τμήματος, δια του πλάτους του πέλματος επί τοις εκατό).

13. Τεχνολογία ελαστικού (BIAS, R κτλ.)

14. Διάμετρος της ζάντας σε ίντσες

15. Το M/C σημαίνει ότι το ελαστικό είναι σχεδιασμένο αποκλειστικά για μοτοσικλέτες.

16. Ένδειξη μέγιστου φορτίου

17. Δείκτης ταχύτητας

18. Ένδειξη Tubeless

19. Χώρα κατασκευής

20. Βέλος φωράς τοποθέτησης του ελαστικού

TIPS

Επιλογή και στρώσιμο

*Οι διαστάσεις και ο τύπος του ελαστικού πρέπει να συμμορφώνονται με τις προδιαγραφές που ορίζει ο κατασκευαστής της μοτοσικλέτας.

*Επιλέξτε όχι το καλύτερο ελαστικό, αλλά το καλύτερο ελαστικό για εσάς και τη χρήση που κάνετε. Για παράδειγμα, ένα ελαστικό πίστας δεν πρόκειται να σας φανεί καθόλου χρήσιμο μέσα στην πόλη.

* Προτιμήστε να αλλάξετε ταυτόχρονα τα δύο ελαστικά της μοτοσικλέτας σας και αποφύγετε να χρησιμοποιήσετε δύο ελαστικά με διαφορετική φθορά.

*Αν υπάρχει η δυνατότητα (ναι, την οικονομική εννοούμε!), προτιμήστε για το χειμώνα ένα σετ ελαστικών με μαλακότερη γόμα, για να ζεσταίνονται ευκολότερα πάνω στο παγωμένο οδόστρωμα, προσφέροντας πρόσφυση γρηγορότερα.

*Σημαντική περίοδος για τη ζωή ενός ελαστικού είναι το στρώσιμο. Στα πρώτα 200-300 χλμ. πρέπει να αποφεύγουμε τις απότομες επιταχύνσεις και επιβραδύνσεις. Αυτό που χρειάζεται να κάνουμε, είναι απλά στρωτή οδήγηση.

Πίεση

* Στο owner's manual του δίκυκλού σας θα βρείτε τις πιέσεις που προτείνει ο κατασκευαστής για τα ελαστικά σας.

* Στο πλαϊνό τμήμα των ελαστικών αναγράφεται από τον κατασκευαστή το μέγιστο φορτίο που μπορούν να δεχτούν και σε ποια πίεση, όταν είναι κρύα. Αυτή ΔΕΝ είναι η πίεση που πρέπει να έχουν!

* Ελέγχετε την πίεση, μόνο όταν τα λάστιχα είναι ακόμα κρύα. Η απόσταση που μπορείτε να διανύσετε για να κάνετε μετρήσεις δεν πρέπει να ξεπερνά τα 1,5 χλμ και η οδήγησή σας θα πρέπει να είναι πολύ ήπια.

* Το καλύτερο θα ήταν να αγοράσετε το δικό σας πιεσόμετρο για μεγαλύτερη ακρίβεια και να βάζετε αέρα από το ίδιο βενζινάδικο για να έχετε σταθερό μέτρο σύγκρισης.

* Ένα ελαστικό με υψηλότερη πίεση από την προτεινόμενη φθείρεται περισσότερο στο κέντρο του και δεν απορροφά σωστά τις ανωμαλίες.

* Ένα ελαστικό με χαμηλή πίεση φθείρεται ταχύτερα (λειτουργεί σε υψηλότερες θερμοκρασίες), αυξάνει την κατανάλωση και μειώνει την κατευθυντικότητα.

* Η θερμοκρασία περιβάλλοντος επηρεάζει την πίεση των ελαστικών.

Θεωρείται λογικό για ένα ελαστικό να χάνει περίπου 1 psi το μήνα κάτω από λογικές συνθήκες χρήσης. Όσο πέφτει η θερμοκρασία τόσο πέφτει και η πίεση. Υπολογίζεται ότι για κάθε περίπου 5,5 βαθμούς Κελσίου, χάνουμε άλλο 1 psi. Φυσικά μία τέτοια συμπεριφορά από ένα ελαστικό είναι νορμάλ! Για αυτό να ελέγχετε την πίεση των ελαστικών κάθε εβδομάδα, κυρίως το χειμώνα.

Εξαιρέσεις

* Σε περίπτωση που ταξιδεύετε με συνεπιβάτη και φορτίο, αυξήστε λίγο (εντός των προδιαγραφών του κατασκευαστή) την πίεση στα ελαστικά, ώστε να αντεπεξέλθουν στο αυξημένο βάρος.

*Σε περίπτωση που θα κινηθείτε σε χώμα, και πάλι μέσα στις προδιαγραφές που ορίζει ο κατασκευαστής, αφαιρέστε λίγο αέρα από τα ελαστικά σας.

Συντήρηση

* Για να προφυλάξουμε τα ελαστικά από τη φθορά, το ευκολότερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να διατηρούμε την πίεσή τους σταθερή. Γι'

αυτό το λόγο, τσεκάρουμε την πίεση το γρηγορότερο κάθε 15 μέρες.

* Αν είναι εφικτό, καλό είναι να προστατεύουμε τα ελαστικά από την έκθεση στον ήλιο, καθώς και την κακομεταχείριση, όπως απότομα ανεβάσματα σε πεζοδρόμιο, λακκούβες κ.λπ.

Επισκευή

* Καλή και εύκολη λύση τα «κορδόνια» και τα μπαλώματα για να καλύπτουμε τρύπες από καρφιά και μικρά σκισίματα, αλλά θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι δεν μπορείτε να τοποθετήσετε με ασφάλεια, δύο κορδόνια μέσα στο ίδιο τεταρτημόριο της επιφάνειας του ελαστικού (1mm x 1mm).

* Δεν μπορείτε επίσης να τοποθετήσετε πάνω από δύο κορδόνια (ή

μπαλώματα) στο ίδιο ελαστικό ταυτόχρονα και να παραμείνετε ασφαλείς.

* Οι κατασκευάστριες εταιρείες τέτοιων προϊόντων επισημαίνουν συγκεκριμένα τα δύο παραπάνω παραδείγματα και δηλώνουν μάλιστα ότι για ένα ελαστικό με δείκτη ταχύτητας «Η» (< 200 χλμ.) και ένα κορδόνι ή μπάλωμα επάνω του, η ταχύτητα θα πρέπει να περιοριστεί στο 40%. Όπως είναι λογικό, τίποτα δεν αντικαθιστά την τοποθέτηση καινούργιου ελαστικού.

Αντικατάσταση

* Η διάρκεια ζωής ενός ελαστικού κυμαίνεται μεταξύ 13.000-15.000 χλμ. ή για δύο χρόνια. Αυτό σημαίνει, πως ανάλογα και με τη χρήση, δεν πρέπει να ξεπερνάτε τα παραπάνω όρια.

* Το ίδιο το ελαστικό μπορεί να «μιλήσει» σχετικά με το πότε χρειάζεται αντικατάσταση. Αν το βάθος του πέλματος είναι μικρότερο του ενός χλστ., σημαίνει πως ήρθε η ώρα να τα αλλάξετε.

* Το ίδιο σημαίνουν σκισίματα που δεν επιδιορθώνονται και ανομοιογενείς φθορές, άσχετα από την κατάσταση του υπόλοιπου ελαστικού.